طراحى داخلي بدون در نظر گرفتن طراح نورپردازي، فضایی تاریک، غیرقابل دعوت و غیرقابل استفاده خواهد بود. انجام فعالیت های روزمره مانند مطالعه، غذا خوردن یا کار در چنین فضایی دشوار خواهد بود. علاوه بر این، کمبود نور می تواند بر خلق و خو و سلامت روان افراد تأثیر منفی بگذارد. نورپردازی ماهرانه، بعد دیگری به فضا بخشيده و پروژه طراحی داخلی را جاندار می کند. نورپردازی مناسب عمق و ارتفاع را در فضا ایجاد می کند، گوشه های دنج و راحت به وجود می آورد و توجه را به چشمگیرترین عناصر داخلی جلب می کند. این امر، تماما وابسته به تعادل میان نور و سایه و القاء حس و حال تازه به فضاى داخلي است. طراحان معمار و طراحان داخلی ممکن است تنها به ترسیم تعدادی چراغ سقفی در نقشه های خود برای فضای داخلی اکتفا کنند، که این امر به هیچ وجه حق مطلب را در مورد طراحی انجام شده ادا نمی کند. همکاری متخصصان طراحی نورپردازی با طراح داخلی یا معمار شما، تأثیرگذاری نهایی فضای داخلی را به[حداکثر خواهد رساند.
اهمیت نورپردازی در معماری داخلی
نورپردازی یکی از جنبه های ضروری در طراحی داخلی به شمار می رود، زیرا بر فضاسازی کلی و کاربری فضا تأثیر بسزایی دارد. از این رو، طراحان داخلی از تکنیک های مختلف نورپردازی برای ایجاد حالات روحی گوناگون و برجسته کردن ویژگی های خاص یک اتاق بهره می گیرند.
تعریف نورپردازی در معماری و طراحی داخلی
پیش از آنکه به نحوه استفاده از نورپردازی در طراحی داخلی بپردازیم، ابتدا باید ببینیم که نورپردازی در این حوزه به چه معناست. نورپردازی در طراحی داخلی، به معنای استفاده آگاهانه از نور برای ارتقای جنبه زیباییشناختی و کاربری یک فضای خاص است. طراحان داخلی با نظارت بر انتخاب، جانمایی و کنترل منابع نور ترکیبی، به دنبال ایجاد فضاسازی دلخواه، برجستهسازی عناصر خاص و تأمین روشنایی کاربردی برای انجام فعالیتها هستند. نورپردازی نقشی حیاتی در شکلدهی به ظاهر و حس و حال یک فضا ایفا میکند و همچنین میتواند بر خلقوخو، آسایش و ایمنی ساکنین تأثیر بگذارد. در طراحی داخلی، نورپردازی در کنار سایر عناصر طراحی مانند رنگ، بافت و مبلمان به کار گرفته میشود تا فضایی منسجم و از لحاظ بصری دلنشین خلق شود.
اصول و فنون برتر نورپردازی
در طراحی داخلی از تکنیک های مختلف نورپردازی استفاده می شود که هر کدام هدف متفاوتی داشته و فضاسازی منحصر به فردی را ایجاد می کنند. برخی از متداول ترین انواع تکنیک های نورپردازی عبارتند از:
1. نورپردازی وظیفه گرا
این نوع نورپردازی، روشنایی کاربردی برای انجام کارهای خاص مانند مطالعه یا آشپزی را فراهم می کند. نورپردازی وظیفه گرا را می توان با استفاده از چراغ های مطالعه، چراغ های زیر کابینتی یا چراغ های مطالعه (چراغ های قابل تنظیم) ایجاد کرد.
طراحان داخلی چگونه از نورپردازی وظیفه گرا استفاده می کنند؟
طراحان داخلی از نورپردازی وظیفه گرا در آشپزخانه برای تأمین نور متمرکز بر روی کارهای خاص مانند آماده سازی غذا، پخت و پز و نظافت استفاده می کنند. چراغ های سقفی LED آشپزخانه، مانند چراغ های نقطه ای که روی جزیره آشپزخانه نصب می شوند، نورپردازی وظیفه گرا را به صورت روشن و مستقیم با تمرکز بر تکمیل زیبایی کلی فضا ارائه می دهند. طراحان داخلی از این رویکرد در سایر اتاق ها و فضاها برای ایجاد نورپردازی شیک و در عین حال کاربردی استفاده خواهند کرد.
2. نورپردازی محیطی
این نوع نورپردازی، روشنایی کلی برای یک فضا را فراهم می کند و حس و حال کلی فضا را تعیین می نماید. نورپردازی محیطی را می توان با استفاده از چراغ های سقفی، چراغ های دیواری یا چراغ های آویز دار ایجاد کرد.
طراحان داخلی چگونه از نورپردازی محیطی استفاده می کنند؟
نورپردازی محیطی در هر فضایی به شکل چراغ های سقفی، مانند یک چراغ آویز مدرن یا چراغ سقفی، یا نور ملایم از چراغ های رومیزی، چراغ های ایستاده و چراغ های دیواری وجود دارد. این نوع نورپردازی فضایی گرم و صمیمی ایجاد می کند و می توان آن را برای مطابقت با خلق و خوی و فعالیت های انجام شده در فضا تنظیم کرد. استفاده از منابع نور متعدد در یک اتاق، انعطاف پذیری بیشتری را در انتخاب چراغ های روشنایی برای کنترل بهتر بر فضای اتاق فراهم می کند.
3. نورپردازی تأکیدی
این نوع نورپردازی، توجه را به ویژگی ها یا عناصر خاص در یک اتاق، مانند آثار هنری یا جزئیات معماری، جلب می کند. نورپردازی تأکیدی را می توان با استفاده از چراغ های نقطه ای یا چراغ های تابلو برقرار نمود.
طراحان داخلی چگونه از نورپردازی تأکیدی استفاده می کنند؟
از نورپردازی تأکیدی می توان برای ایجاد نقطه کانونی در یک اتاق استفاده کرد. طراحان داخلی با تمرکز بر نور و سایه، می توانند ویژگی های خاصی مانند شومینه یا قطعه ای از مبلمان را برجسته کنند. چراغ های نقطه ای و چراغ های دیواری قابل تنظیم، توجه را برای ایجاد این نقطه کانونی جلب می کنند و آن را به مرکز توجه بصری تبدیل کرده و ویژگی های منحصر به فرد خانه را برجسته می سازند.
4. نورپردازی طبیعی
این نوع نورپردازی توسط خورشید تأمین می شود و می تواند فضایی دلباز و ارتباطی با فضای باز بیرونی برای ارتقای حس و حال فضا ایجاد کند. نورپردازی طبیعی را می توان با استفاده از پنجره، نورگیر سقفی یا آینه به دست آورد.
طراحان داخلی چگونه از نورپردازی طبیعی استفاده می کنند؟
یک پنجره بزرگ یا نورگیر سقفی، راهی ایده آل برای آوردن نور طبیعی به داخل اتاق، ایجاد فضایی روشن و دلباز برای استراحت و آرامش است. طراحان داخلی ممکن است از پرده یا کرکره های فیلتر کننده نور برای کنترل میزان نور ورودی به اتاق جهت حفظ حریم خصوصی و تنظیم دما استفاده کنند. از آنجایی که نور طبیعی برای سلامت روان ضروری است، طراحان باید راه هایی برای روشن کردن یک اتاق یا فضا با استفاده از نور خورشید پیدا کنند.
ترکیب تکنیک ها
حال که انواع مختلف نورپردازی و اهمیت آنها را در معماری داخلی شناختیم، اجازه دهید نحوه استفاده از نورپردازی در طراحی داخلی را بررسی کنیم. لایه بندی نور تکنیکی است که در طراحی داخلی برای دستیابی به یک برنامه نورپردازی متعادل و پویا استفاده می شود. این تکنیک نورپردازی وظیفه گرا، محیطی، تأکیدی و طبیعی را برای ایجاد فضایی هماهنگ و کاربردی ترکیب می کند.
نور جنبه های کاربردی، عملی و تزئینی دارد. باید از آن در هر فضایی استفاده کرد و به طور کامل از آن بهره گرفت. با گنجاندن منابع نور متعدد، می توانید فضایی با نورپردازی مناسب برای شرایط مختلف زندگی ایجاد کنید و به اثر دلخواه خود برسید. یک برنامه نورپردازی اولیه را می توان به صورت زیر ساختارمند کرد:
- در لایه اول معمولا یک چراغ سقفی مانند یک پاندانت تکی یا یک چراغ سقفی توکار است. این لایه از نورپردازی روشنایی کلی را برای فضا فراهم می کند و فضاسازی و حس و حال کلی را تعیین می نماید.
- لایه دوم باید مناطق یا فعالیت های خاص را در داخل اتاق روشن کند. در اتاق نشیمن، این موارد ممکن است شامل چراغ های رومیزی برای مطالعه یا چراغ های دیواری برای برجسته کردن آثار هنری باشد.
- لایه سوم باید ویژگی ها یا اشیاء خاص را در اتاق برجسته کند. از نمونه های این نوع نورپردازی می توان به ریل سقفی برای نمایش دیوار گالری یا چراغ ایستاده برای برجسته کردن یک قطعه مبلمان اشاره کرد.
تکنیک لایه بندی نور به طراحان این امکان را می دهد تا میزان نور را در یک اتاق کنترل کنند و فضایی متعادل و هماهنگ ایجاد نمایند.
سخن پایانی
با به کارگیری این تکنیک ها در نورپردازی معماری داخلی، قادر خواهید بود محیطی متناسب با نیازهای خاص خود خلق کنید. خواه به دنبال ایجاد فضایی گرم و صمیمی باشید یا صرفاً بخواهید به هر فضایی حس شخصی خود را القا کنید، استفاده از نورپردازی به عنوان ابزاری در طراحی داخلی می تواند به شما در دستیابی به نتیجه مطلوب کمک کند. تجربه راه حل های مختلف نورپردازی می تواند جان تازه ای به فضای داخلی شما ببخشد و به شما در ایجاد فضاسازی و زیبایی شناسی دلخواهتان یاری رساند.