محمد عرب متولد سال 1359 در اصفهان و دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته معماری، با تاسیس استودیو USE به همکاری مینا معین الدینی در سال 1392 به عنوان مدیر عامل و بنیانگذار گروه “طراحی فضا، رویداد، شهر” در زمینه معماری و شهری فعالیت میکند، همواره تلاش کرده است شرایطی که بستر و محتوای پروژهها را تعریف میکند، با نگاهی بنیادین و رویکردی راهبردی، در مواجهه با انواع مختلف این حوزه درک نماید. محمد عرب، معمار برجسته اصفهانی، در کارنامه خود تجارب درخشان و ابتکاری در حوزه معماری و طراحی شهری دارد. او و با اتکا به دانش و تخصص خود، به دنبال طراحی و اجرای پروژههای نوآورانهای است که میتوانند نقشی مثبت در ارتقای کیفیت زندگی در شهرها ایفا کنند.
تاسیس استودیو USE
استودیو USE مخفف شهری، فضا، رویداد در سال ۱۳۹۲ توسط مینا معین الدینی و محمد عرب در شهر اصفهان تأسیس شد. این استودیو که تا به امروز فعالیت خود را در حوزه معماری و شهری ادامه داده است. در مواجهه با بسیاری از پروژهها، آنچه اهمیت دارد صرفا کالبد قابل مشاهده یا کاربری ارائه شده یعنی طرح اولیه توسط کارفرما نیست، بلکه تحلیل و بررسی لایههای پنهان بستر، ارتباط و دیالکتیک انسان با فضای طراحی شده مد نظر است. معماری چگونه در گذر زمان بر احوال و رفتار انسان معاصر و زندگی روزمره او اثر میگذارد، یا معماری به مثابه سلولی از بستر، در طول زمان چه تاثیراتی بر آن دارد. استودیو USE در طی این سالها کوشیده است با نگاهی نقادانه به معماری امروز، با رویکردی تجربهگرا و تکیه بر روشی فرآیند محور، به گونههایی همچون خانه تکخانواده، مجتمع مسکونی، مدارس، فضاهای کار، فضاهای چندمنظوره و پروژههای مرمت، برای پرداختن به مسائل فوق بپردازد، تا شاید در این مسیر به درکی نزدیک از مفهوم معاصر دست یابد.
جوایز و افتخارات محمد عرب
- کسب مفاوم اول در مسابقه طراحی ورودی دانشگاه اصفهان، سال 2008
- مقاوم سوم جایزه معمار بخش عمومی، سال 2010
- کسب رتبه سوم مسابقه مدرسه ایرانی و معماری بخش حرفه ای، سال 2010
- جایزه معمار خاورمیانه پروژه های ساخته شده، سال 2013
- کسب مقام دوم در ممسابقه محدود Dreamland | تکمیل طرح، سال 2013
آثار و پروژه های محمد عرب
- ساختمان مسکونی شهر ری
- خانه آبان
- ساختمان اداری مهندسین مشاور فراتحقیق (SBR)
ساختمان مسکونی شهر ری
مجموعههای مسکونی، درهم آمیختهای از پیچیدگیها و تلفیقی از عرصههای فردی و جمعی، فضاهای عمومی و خصوصی، خانه و شهر هستند. این تلفیق، درهمنشینی مفاهیمی متضاد و گاه همگون است. در دنیای معاصر، به ویژه در ایران امروز، طی چند دهه اخیر، تغییرات عمیق و قابل توجهی در حوزههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و سایر موارد رخ داده است. در نتیجه، ضرورت دگرگونی بنیادی در ساختار و سیمای شهرها امری اجتنابناپذیر است.
نمونههای برتر ما در زمینه مسکنهای متوسط و بزرگ همچنان پروژههایی نظیر اکباتان، آپادانا و سلمان هستند؛ مربوط به دورهای که خانه هنوز به کالایی صرف برای سرمایهگذاری تبدیل نشده بود. این پروژه تمرینی است بر ساماندهی زندگی در مجموعه مسکونی به همراه تمامی پیچیدگیهایش. جایی که شاید افراد با تمام سرمایهشان به دنبال فرار از اجارهنشینی در گوشهای از کلانشهر تهران هستند و حداقل فضایی برای زندگی خودشان خلق کنند. در این مسیر، دو پرسش مهم مورد بررسی قرار گرفته است:
- چگونه میتوانیم خانههای کوچکمقیاس با متراژ بین چهلوپنج تا دویست متر مربع را به صورت سیال طراحی کنیم تا فضاهای انعطافپذیر با سهم قابل قبولی از کیفیت برای کاربران مختلف فراهم شود؟ فضایی که پاسخی مناسب به زندگی روزمرهی معاصر باشد.
- چگونه میتوان یک مجموعه با بیش از صد واحد مسکونی، علاوه بر خدماتی مانند لابی، سرایداری، امکانات ورزشی و غیره که کارکردهای مشخصی دارند، فضایی بدون کارکرد مشخص ایجاد کند که بر پایهی عادت شکل بگیرد و بتواند کاتالیزورِ رویدادها باشد؟ فضایی که با گذر زمان تبدیل به بخش مهمی از خاطرات این اجتماع کوچک شود و همچنین بتواند بستری مناسب برای ارتباطات اجتماعی و کنشهای جمعی ساکنین فراهم کند؟
امروز، یافتن راهحل و عبور از این بحران، زمان و تلاش فراوانی میطلبد. اما شاید بد نباشد که از خودمان و همین حالا، در گوشهای از این شهر، در کنار ساختمانهای رنگارنگ، بسته و خاکستری، همسایگان و همشهریان خود را به اندکی بیشتر از وقار و آرامش دعوت کنیم. با دوری از معماری کلیشهای، انرژی خود را صرف خلق پیچیدگیهای بیشتر و تولید فضاهای منحصر به فرد برای زندگی ساکنان و بهرهمندان از این مجموعه کنیم.
- موقعیت: شهر ری، ایران
- سال پروژه: ۲۰۲۱
- تاریخ طراحی: ۲۰۲۱
- مساحت: ۲۳,۰۰۰ متر مربع
- وضعیت: طراحی
خانه آبان
معماری خانه آبان، برگرفته از الگوی اصیل ۳*۳ است که در بسیاری از آثار معماری ایرانی به چشم میخورد. در این الگو، حیاط در مرکز قرار میگرفت و فضاها حول آن سازماندهی میشدند، در خانه آبان شاهد تفسیری نوین از این الگو هستیم. به گونهای که هر فضای داخلی، نه با یک حیاط و در یک جهت، بلکه با دو حیاط و دو جهت مرتبط میشود. حیاطهای آجری خانه آبان، با الهام از اقلیم اصفهان، فضایی را خلق میکنند که در آن مرز بین درون و بیرون سیال و دائماً در حال گذار است. این رویکرد، معماران را به نوعی معماری رهنمون میکند که فراتر از دوگانگی درونگرا و برونگرا، حیاط را به مثابه یکی از عرصههای اصلی زندگی روزمره و تداوم فضاهای داخلی، در کالبد بنا ادغام میکند.
- موقعیت: اصفهان، ایران
- سال: ۱۳۹۷
- مساحت: ۴۵۰ مترمربع
- معماری: استودیو فضا رویداد شهر
- معماران مسئول: مینا معین الدینی، محمد عرب
ساختمان اداری مهندسین مشاور فراتحقیق
شرکت SBR به عنوان یکی از پیشگامان صنعت، به دنبال ساختمانی بود که ظرافت برند و چشمانداز آینده این شرکت را به نمایش بگذارد. در اولین جلسه با طراحان، مشخص شد که ایدههای این شرکت در رابطه با رفتار با کارمندان، شباهتهایی به رویکرد شرکتهای بزرگی مانند گوگل دارد. بر اساس گزارش اولیه کارفرما، فعالیتهای شرکت به پنج دسته اصلی شامل مدیریت، طراحی، تحقیق، امور اداری و خدمات تقسیم میشد. با این حال، هدف اصلی کارفرما ایجاد فضایی فراتر از نیازهای اولیه بود. آنها به دنبال فضاهایی برای تعامل، آرامش، خلاقیت و مکانی برای تفکر و تجدید قوا بودند. راه حل خلاقانه طراحان، استفاده از آتریمها، حیاطها و تراسهایی بود که در محاسبه متراژ مفید بنا لحاظ نمیشدند. این فضاهای خارجی به حل مشکل کمبود فضا کمک میکردند. در طبقه اول، حیاطی وجود دارد که حجم بنا را به سمت وید باز میکند و مرز میان فضای داخلی و خارجی را از بین میبرد. راهروها و پنجرههای تعبیه شده در دو طرف، حس حرکت بینهایت را القا میکنند. تراسهای طراحی شده با چشمانداز دیدنی از کوه، فراتر از فضایی هستند که کارمندان گوگل تجربه میکنند.
- موقعیت: خمین شهر
- سال: 2016
- مساحت: ۲۴۰۰ مترمربع
- عکاس: فرشید نصرآبادی